Tanga Fresh, zuivelproducent

In 1997 is Tanga Fresh, met Nederlandse ondersteuning, gestart met het produceren van zuivelproducten. In Tanga Dairy Cooperative Union (TDCU) (opgericht in 1993, ook aandeelhouder Tanga Fresh) zijn elf coöperaties van boeren vertegenwoordigd met circa 3.000 leden die melk aan de fabriek leveren. Het zijn vooral kleine boertjes met één tot vijf koeien die hun extra melk aan Tanga Fresh verkopen. Het doel van TDCU en Tanga Fresh is het verder ontwikkelen van de zuivelketen en branche en er voor zorgen dat boeren geld verdienen.

Productie en verkoop van melk

Iedere dag wordt door de boeren melk ingebracht bij een van de negen verzamelpunten in de regio of bij de fabriek zelf. Het is meestal maar een paar liter melk. Dat wordt op een speciale kaart geschreven en iedere veertien dagen wordt het melkgeld uitbetaald.

In de melkfabriek wordt melk, mtindi (soort mix van karnemelk en yoghurt), yoghurt en room gemaakt volgens Europese standaarden. Melk en mtindi worden in plastic zakjes van 500ml verpakt. Iedere dag rijdt een gekoelde truck naar Dar es Salaam (400 km ten zuiden van Tanga).
De melk wordt opgeslagen in de koelcel van het distributiecentrum, de volgende dag wordt het naar de winkels gebracht door de verkopers van de vijf agenten en eigen sales mensen. Op de fiets met een koelbox achterop, met een tuk tuk of in een kleine vrachtauto.

Sterke groei Tanga Fresh

De afgelopen jaren heeft Tanga Fresh jaarlijks een groei van 10-15% gerealiseerd. Tanga Fresh is marktleider, heeft grote naamsbekendheid en een goede reputatie. Mtindi staat bekend als de beste. Tanga Fresh staat voor kwaliteit. Dankzij die groei heeft de fabriek de grens van het maximale bereikt. Tanga Fresh wil gaan uitbreiden en een nieuwe, grotere fabriek bouwen.

In januari 2007 ben ik bij Tanga Fresh gestart als marketing en sales manager in Dar es Salaam. Het doel is het inrichten van marketing, sales en logistiek en omzetgroei te realiseren door uitbreiding van eigen sales afdeling.

Impact van seizoenen op sales

Een van de grootste uitdagingen van de zuivelbranche in Tanzania is dat melk een seizoensproduct is. In het regenseizoen is er veel melk, maar de vraag daalt, want mensen vinden het te koud om melk te drinken. In het droge seizoen is er juist veel minder melk, maar de vraag stijgt sterk, want in de warmte drinkt men juist graag koele melk. Daarnaast het grote elektriciteitsprobleem waar iedereen mee kampt: storingen, uren of dagen geen stroom. Dat is funest voor de verkoop van een bederfelijk product als verse melk. Generatoren staan bijna iedere dag wel aan.

Melk is luxe

Tanzanianen hebben geen zuivelcultuur zoals wij Nederlanders dat kennen. Ze gebruiken melk voor de thee, maar zijn nog niet echt gewend een glas melk te drinken. Het veranderen van gedrag heeft tijd nodig en in een stad als Dar es Salaam is dat langzaam te zien.
Daarnaast speelt mee dat melk nog steeds een luxeproduct is, want 500ml melk kost 500 shillings. Dat is erg veel geld wanneer het dag salaris 2000 shillings (E 1,20) is. Tanzania ontwikkelt zich langzaam, vooral Dar es Salaam groeit hard als regio. Dat biedt kansen voor Tanga Fresh verder te groeien en voor meer boeren in Tanga een inkomen te bieden.

Margje Dunnik, juli 2007